• Subscribe to our newsletter and never miss a single post - for FREE
Literature, Nut!, Papila ra Conny

Papila ra Conny – Part 2 (Nhlamulo ya Vusiwana)

 Eka Munghana Conny

Ndzi khensa ku tsaleriwa papila na ku ndzi tivisa kuri swi famba njhani kwale Joni. Hina hala kaya ha ha pfukile, a kuna xo biha. Vutomi byi tele, ko va mpfula ku nga hava, mumu wu tlanga hi hina.

Papila ra wena ndzi hlayile, himpela Joni ka tika mughana, phela a yi chacheriwi marhonge Joni. Loko ndzi hlaya papila ra wena a ndzi teka na mianakanyo ndzi yi yisa kwala Joni wa kona… Hi ta ku yini Munghana, i  vusweti. Mhaka ya wena na Tatana Valoyi i ngi no yi vona hi mahlo, phela a ndzi ti twa o nge ndzi ngo va wena, swi ti komba Tatana Valoyi va ti phinile hi wena. Hambi ndzi ta ku hi wena u nga wela hi njombo kumbe i Tatana Valoyi, aredzi, ntsena u kota ku fambisa thikithi na ku ti hlayisa wena munghana.

Swa mina a swi fambi kahle wa tiva, ndzi vuye ndzi hlongoriwa na le xikolweni hi mhaka ya thicara Ngoveni na vudlakuta bya mina. Loko ndzi swi hleketa na mbilu ya mina ya vava, hambi ndzi landzelela hi vito ra Vusiwana, aredzi. Ndzi vulavula sweswi a ndza hayi xikolweni, va hi hlongorile mina na mudyondzisi. Mhaka ya kona hi leyi wena mughana;

Siku rin’wana namadyambu, loko ndzi tsemakanya hi laya ka Mafemani le byaleni, ndzi twe rito ra thicara Ngoveni lava hi dyondisaka history (Matimu), ivi ndzi tumbela hi ku yima tlhelo ka khumbi ra yindlu kuri va nga ndzi voni. Hambi leswi a ri sikurini, ndzi swi twile ku leri rito i ra vona, kambe a va tshamele le ku nweriwaka kona, leswi vulaka kuri a va nga ta ni vona loko ndzi hundza. Loko ndzi ku ndza hundza, ndzo twa va vula marito lama landzelaku va byela swidakwa kuloni; “Eish, beggars are no choosers. Wa tiva mina ndzi kule ndzi navela ku va Dokodela, swa Vuthicara a ndzi nga ri ka swona. A ndzi lava ku ti vona ndzi mbale jazi leriya ro basa. Se sweswi ndzi bizi na swihlangi swo fana na Vusiwana, leswi hleketaka kuri swona swi kurili. Phela loko mo n’wi vona Vusiwana, mi ta hlamala kuri wa ha endla yini la xikolweni. I’m sure ku u fanela ku va University kumbe a vukatini.” Loko na ha hlamarise hi ku twa vito ra mina, no twa va ya mahlweni va ku; “Hambi a mbale uniform swa ti komba ku mirhi wa yena wu vumbekile. Mavele ya tate xifuva, ma dyi thanga xi ya rhwele, bliksem! Phela ho ti khoma, le xikolweni ka tika mani… yeses na swona swihlangi leswi swikula hi ku hatlisa.” 

Loko ndzi swi twisa sweswo, mbilu yi ba swigingi ndzi nyanyuka ndzi thlela ndzi kwata hi nkarhi wun’we. Ndzi ti vutisa ku kasi hi leswi thicara Ngoveni va ndzi vonisaku xiswona leswi xana? Hala thlelo a ndzi lemuke kuri va ndzi oswa thicara; va tshamela ro ndzi rhuma-rhuma a staff room, kumbe va ku ndzi sula chalkboard. Wena munghana, ndzi lo vhe ndzi hatlisa ndzi muka ndzi ya kaya… Mihleketo ya mina se a yi bvinyekili, hi mhaka ya leswi a ndzi twe thicara va swi vula, lero na le xikolweni mihleketo a yi tshama yi ri ku swi hleketeni. Ku te rin’wani ra masiku loko hi tsala xikambelwana xa Matimu (history) ya Vatsonga, ndzi swi vona kuri a ndzi nge tirhi kahle. Leswi a kuri last period, ndzi hlekete kuri loko no kombela ku ya toilet, ndzi nga kota ku fambisa nkarhi ndzi vuya loko xikolo xi tshinele ku huma. Thicara a va ta boheka ku ndzi tshika ndzi ya kaya ndzi kota ku vuya ndzi tsala munduku. Ndzi tlakuke ndzi ya kombela ku ya handle, loko ndzi nga se fika tafuleni ra thicara, a ndzi swi vona kuri mahlo ya vona ya ndzi langute xifuveni ya tlhela ya tsutsumela ka mathanga.  A va alangi kuri ndzi ya toilet, hi la ndzi nga fika ndzi tshama ka toilet seat ndzi humesa papila ra wena ndzi hlaya. Mhaka ya wena na Tatani Valoyi ndzi yi voni hi tihlo ra mihleketo, ndzi twa mirhi wa mina wu kufumela. Leswi a ndzi ri nexe a toilet, ndzi yise voko ka mbhakatani ndzi tlangisa mineve. A swi nga endli hikuva a ndzi sungule ku navela wanuna. Ndzi vona kuri se ndzi nge lunghi loko ndzi twa phenti yi tsakamile swinene. Se leswi a ndzi ri hava ti panty liner, no vheta ndzi yi hluvula ndzi ti sula, ivi ndzi yi tumbeta maveleni. Loko ndzi ku phapha, ndzi swi vona kuri se ku sele nkarhi wuntsongo kuri xikolo xi huma. Se hi mina luya ndzi tsutsumaka kuri ndzi fika klasini nsimbhi yi nga se ba.

Loko ndzi jika hi khona ndzi rhange ndzi lunghisa dangara kuri na loko ndzi nghena klasini swi nga ti kombi kuri a ndzi rhangisangi… Loko ndzi fika klasini, se nsimbhi a yi chaya, vadyondzi-kuloni se a va phutsa-phutsile swa vona; ndzi nga tshembhi ku xikolo xi lo huma, ndzi vona thicara va ndzi languta va ku, “hi kona u vuya xiyindlwanini xa kona?” Ndzi chava no hlamula ndzi languta hansi. Loko lavan’wani va kha va huma klasini, mina ndzi vuye ndzi kombela ku khomeriwa ku va ndzi hlwerile, ndzi ku ndzi kombela ku hetisa xikambelo mundzuku. Hey, ndzi swi vona ku thicara a va tsakangi, hambi a va hleketa yini, aredzi.

Va vuye va sindzisa kuri ndzi sala ndzi tsala, lavan’wani se a va fambetela, ku sala mina na thicara Ngoveni. Ndzi vuye ndzi tshama ka front desk vona va tshamele le mahlweni. Ndzi swi vona ku la ndzi nge tsali swona, hi ku hambi Tihosi ta Vatsonga a ndzi tivi na yin’we, hambi swa mimfumo swivongo a ndzi swi tivi kumbe tinyimba tinene ta Vatsonga a ndzi tivi nchumu, hiku a va hi dyondzisi ekaya… Ivi ndzi luka mano, no yi pfula milenge mina nhwanyani, leswi na xirhangiso ndzi nga chela exikarhi ka mavele; mbhakatani a wu lo sala rivaleni. Ndzi tlhe ndzi swi tshamela nyana hi nhlana ku xi ta vonaka, ndzi sungula ku bananisa mathanga (Mindzhumbi )ndzi ri ku nwaya-nwayeni kwala ka phepha ro tsalela ka rona. Ndzi yiva thicara hi tihlo ku vona loko va tekeka rinoko loko ndzi bananisa milenge, ndzi kuma ku na vona va ndzi yiva.

Loko na ha nwaya-nwaya no hlamala se va ri kwala mahlweni ka mina, va dyi humesini va ri ku dyi swosweni. Yhiiii dyo ntima dyo hatimela, dya minsiha. Mbilu yi bela henhla ndzi sungula no ti sola ku hambi a ndzi nyanyukela yini. Ivi ku vuya marito ma siku leriya ndzi nga va twa va ri leka Mafemani a byaleni. Ivi ndzi lahlekela hi mihleketo, ndzi ti vona ndzi ri ku dyi lakatseni, loko ndzi ku phapha, ndzi twa voko ra vona ra timbhonya ri ni swoswa xikosi. Ivi ndzi ku thukwa! Ivi ndzi yimisa ku bananisa milenge, ndzi vula swin’wani; ivi va ndzi khoma nomo va ku “sshhhhh….” Mbilu yi bela henhla, ndzi ku phe loko ho jumiwa kumbe ku kumetiwa hi loko munhu a ta duma tiko hinkwaro ra ka N’wa-Mitwa. Ndzi hleketa na swinawana swa ndzawulo ya dyondzo swa vuxaka bya vadyondzisi na vana va xikolo, ndzi ku thicara va ta helela hi ntirho hi mhaka ya mina. Vona hambi a va swi hleketa sweswo kumbe a vo ti vonela ntswatsi eka mina va ti rivala na ku hi le xikolweni, aredzi…. Ndzi twa dyi ni khumba rhama, mina hi ku rhandza swilo no pfula nomo ndzi dyi lakatsa, ndzi kha ndzi swoswa vakhalabya lava nga ncikinya la hansi ka dyona. Loko ndzi kha ndzi dyi lakatsa, vona va ndondovetela tintiho ta vona ka mbhakatani ya mina, swi nyanya ku ndzi nyanyula ndzi nyanya ku panyuluza milenge.

Ndzi lo vona mudzondzisi va ndzi khoma hi voko, hi ya le back seat le ku tshamaku vafana lavaya va ka Mukhayisi vo karhata. Phela tinghongholo ta la ka N’wa-Mitwa ti rhandza ngopfu switulu swa le ndzhaku… Va fika va ndzi ndlala ka desk ra le khumbini, va pengula dangara mirhi wu salela rivaleni, ndzi twa ku nghena na swimoyana; vusati bya mina byi ri karhi byi xiririkela mathangheni. Loko ndzi languta thicara Ngoveni, ndzi vona va hume na minsiha egon’weni, va badle na swinyukwani. Ivi hi tswontswana, buruku ra vona ri ku DZUUU ri wela hansi, ri landza hi xirhangiso. Ivi hi ombana hi rivala na ku hi le klasini, va ndzi hundzuluxa va yima nyana… loko ndzi languta ndzi kuma ku va humesa xisirhelelo (condom) xa mfumu, lexiya xa vito ra CHOICE. Hambi a kuri ku pfukela wena munghana, aredzi; na risema ra choice a ndzi ri twangi. Va ndzi khomelerisa desk ra tinghongholo va phakata mbhakatani wa mina i nga ku vo wu hundla hi ximpamani, ku twala ku phya! phya! phya! Mina ndzi hlamula hi ku keta nyana ndzi ku ahhhh….

Endzaku ka nkarhi loko mina se ndzi gade thicara Ngoveni bya magada hanci, no twa rito ri ta hi hala ndzhaka mina loko ha ha lava ku rhundza. “Miendla yini?” ndzi twa mbilu ya mina yi yima. Ndzi twa o nge a ndzi twangi kahle, rito ri ya mahlweni, “Ngoveni, Ngoveni, Ngoveni…” ivi ndzi ku thukwa, ndzi tlula ndzi chika henhla ka thicara Ngoveni na leswi a na ha lava ku rhundza swi vhe swi yima. Ngoveni va ndzi susumeta ndzi yimela tlhelo, hala thlelo ndzi ringeta ku siva mavele na mbhakatani hi nkarhi wun’we. Loko ndzi ku hahlu mahlo, ndzi kuma ku i Nhloko ya Xikolo, va yime nyangweni wa klasi va lo lundu na mahlo; va bohane na ku komba vukarhi exikandzeni. Ndzi swi vona kuri hi le thyakeni. Thicara Ngoveni hi mpfhuka va nga lo yima va ti seketela hi khumbi i nga ku vo lava ku boxa khumbi va nyenga vukarhi bya Nhloko ya Xikolo. Mbolo ya vona a yi vuye yi vuna yi twisa na vusiwana ya hari endzeni ka xisirhelelo xa choice…. Ku vuye ku mbariwa hi ku chuha na ku hatlisa, ivi nhloko ya xikolo yi ku; “U swi tiva kahle ku swi vula yini leswi wena Vusiwana! Phutsa lexi nga xa wena, u ta vuya mindzuku ni mixo u ta landza papila, u vuya na vatswari va wena.” Ndzi swi twisisa ku hi loko ndzi hlongoriwile. Ndzi lo vheta ndzi teka nkwama wa mina wa tibuku ndzi sukela na phepha na xo tsala leswi a ndzi lave ku tirhisa swona ku tsala xikambelo. Ndzi huma ndzi suka ndzi siya thicara Ngoveni na nhloko ya xikolo, loko ndzi fika handle ndzi vona thicara Ngoveni va ri karhi va landzelela nhloko ya xikolo ku nga hlamulaniwi.

Hi vuye hi hlongoriwa hi vumbirhi ka hina, no rhundza kunene a hi nga rhundzangi wena munghana. Hi lo fela sopo nyama hi nga dyangi kahle-kahle… Leswi hi swona swi nga ndzi endla kuri ndzi hlongoriwa xikolweni, no duma munhu u dumini kuri ni teke puss ndzi nyika va thicara Ngoveni.

Leto tala hi ta bula wena munghana. U ndzi xewetela Khazamula na Tatana Valoyi.

Wa wena,

Vusiwana 


Papila ra Conny – Part 1 

 
Previous ArticleNext Article

Leave a Reply

Your email address will not be published.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.